آشنایی با کاربردهای تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی

دیونایزر آزمایشگاهی چیست؟

دیونایزر آزمایشگاهی دستگاهی است که برای تصفیه آب به ‌کار می‌رود. وظیفه دیونایزر آزمایشگاهی حذف یون‌های معدنی و املاح موجود در آب است. این دستگاه برای آزمایشات شیمیایی و تولید محلول‌های استاندارد استفاده می‌شود. آب دیونیزه به دلیل حذف یون‌های معدنی و املاح، از نظر شیمیایی بسیار خالص است. در این آب یون‌ها به‌ طور عمده حذف شده‌اند و آب دارای هدایت الکتریکی بسیار پایینی است.

چرا استفاده از آب دیونیزه و دیونایزر در آزمایشگاه‌ها ضروری است؟

در آزمایشگاه‌های علمی دقت و صحت نتایج آزمایش‌ها اهمیت بالایی دارد. یکی از فاکتورهای اساسی که می‌تواند بر نتایج آزمایش‌ها تأثیر بگذارد، کیفیت آب است. آب دیونیزه به دلیل ویژگی‌های خاص خود، نقشی حیاتی در تضمین دقت و صحت آزمایشات دارد. آب معمولی حاوی یون‌های معدنی و املاح است که می‌توانند با مواد شیمیایی موجود در آزمایشات واکنش دهند. همچنین وجود برخی از یون‌ها در آب موجب افزایش سختی آب می‌شوند. آب دیونیزه با حذف کامل این یون‌ها، امکان انجام آزمایشاتی دقیق و بدون تغییرات غیر منتظره را فراهم می‌کند.

بسیاری از آزمایشات علمی به محلول‌های خاص و با خلوص بالا نیاز دارند. حتی مقادیر کم یون‌ها می‌توانند اثرات منفی بر نتایج آزمایش بگذارند. آب دیونیزه به‌ عنوان حلالی کاملاً خالص، کمک می‌کند تا محلول‌ها و مواد شیمیایی بدون هیچ ‌گونه مشکل آماده شوند. یون‌های موجود در آب معمولی می‌توانند باعث رسوب در تجهیزات و لوله‌ها شوند. برای حذف سختی آب و تامین آب دیونیزه دو راه حل وجود دارد. سختی گیر آب به منظور کاهش سختی آب و دیونایزر آزمایشگاهی برای تولید آب دیونیزه به کار می‌روند.

آیا دیونایزرهای آزمایشگاهی قابل استفاده برای تولید آب شرب هستند؟

دیونایزرهای آزمایشگاهی معمولاً برای تولید آب شرب مناسب نیستند؛ زیرا فرآیند دیونیزه کردن تنها یون‌های معدنی و املاح موجود در آب را حذف می‌کند. این روش قادر به حذف باکتری‌ها، ویروس‌ها و آلاینده‌های شیمیایی نیست. بنابرایم برای تولید آب شرب سالم و بهداشتی، نیاز به سیستم‌های تصفیه‌ای دیگری است. این سیستم‌ها شامل فیلتراسیون میکروبی و تصفیه شیمیایی می‌شوند. دیونایزر یا آب مقطرگیری آب را از املاح معدنی پاک می‌کند؛ اما ممکن است این کار بر طعم و بو آب اثر منفی بگذارد. برای آب شرب نیاز به فیلترهای کربنی برای بهبود طعم و بو است.

دیونایزرهای آزمایشگاهی در چه ابعادی موجود هستند؟

دیونایزرهای آزمایشگاهی دستگاه‌هایی هستند که برای حذف یون‌های معلق در آب و تولید آب دیونیزه (استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها در ابعاد مختلفی برای استفاده‌های مختلف آزمایشگاهی و صنعتی تولید می‌شوند. اندازه و ظرفیت دیونایزرها بسته به نیاز و کاربرد متفاوت است. ظرفیت 0.5 تا 5 لیتر در دقیقه معمولاً برای استفاده در آزمایشگاه‌های کوچک طراحی شده‌اند. اغلب برای آزمایش‌های روتین یا تولید مقدار کمی آب دیونیزه در مقیاس‌های تحقیقاتی استفاده می‌شوند.

ظرفیت 5 تا 20 لیتر در دقیقه برای تولید آب دیونیزه در مقادیر متوسط استفاده می‌شوند. این دیونایزرها توانایی تأمین آب برای دستگاه‌های مختلف آزمایشگاهی مثل شستشوی تجهیزات را دارند. معمولاً ابعاد این دستگاه‌ها حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر طول، ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر عرض، و ۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر ارتفاع است. در بیمارستانها دیونایزر آزمایشگاهی با ظرفیت 20 لیتر در دقیقه یا بیشتر باید خریداری شود.

آیا دیونایزر آزمایشگاهی می‌تواند به طور خودکار عملکرد خود را کنترل کند؟

بله، دیونایزرهای آزمایشگاهی می‌توانند دارای سیستم‌های کنترل خودکار هستند. این سیستم‌ها به آنها اجازه می‌دهند عملکرد خود را به صورت خودکار نظارت و تنظیم کنند. برخی از دستگاه‌ها قادرند به صورت خودکار میزان رسانایی آب خروجی را بررسی کنند. دستگاه در صورت لزوم تنظیمات را برای حفظ کیفیت مطلوب انجام می‌دهد. این فرآیند کالیبراسیون به دقت بالاتر و بهبود کیفیت آب کمک می‌کند. برخی دیونایزرها از سنسورهای دما و فشار برای تنظیم خودکار جریان آب و بهینه ‌سازی فرآیند استفاده می‌کنند.

کیفیت آب خروجی دیونایزر آزمایشگاهی چگونه است؟

کیفیت آب خروجی دیونایزر آزمایشگاهی به طور معمول بسیار بالا است. با این دستگاه املاح و یون‌های معدنی موجود در آب به میزان زیادی کاهش می‌یابد. برای ارزیابی کیفیت این آب، معمولاً از دو شاخص اصلی هدایت الکتریکی و مقاومت الکتریکی استفاده می‌شود. مقاومت الکتریکی آب خروجی از دیونایزر به میزان مقاومت در برابر عبور جریان الکتریکی از آب بستگی دارد. هر چه مقاومت بیشتر باشد، نشان‌دهنده وجود کمتر یون‌های قابل حرکت و در نتیجه آب خالص‌تر است.

آب دیونیزه برای بسیاری از کاربردهای آزمایشگاهی، دارای مقاومت حداقل ۱۸ مگااهم ‌سانتی‌متر یا بیشتر است. این مقدار نشان‌ دهنده سطح بالای خلوص آب است و برای اکثر آزمایشات حساس شیمیایی و بیولوژیکی مورد نیاز است. هدایت الکتریکی آب به میزان توانایی انتقال جریان الکتریکی به دلیل وجود یون‌ها در آن اشاره دارد. هر چه میزان یون‌های حل‌ شده در آب بیشتر باشد، هدایت الکتریکی آن نیز بیشتر خواهد بود. برای آب دیونیزه در آزمایشگاه‌ها، هدایت الکتریکی (EC) معمولاً در حدود ۰٫۰۵ تا ۰٫۱ میکروزیمنز بر سانتی‌متر است. این مقدار نشان‌دهنده آن است که سطح املاح و یون‌های موجود در آب به حداقل رسیده است.

چه نوع اتصالات و شیر آلاتی برای نصب دیونایزر آزمایشگاهی نیاز است؟

برای نصب دیونایزر آزمایشگاهی و تأمین جریان آب مناسب، استفاده از اتصالات و شیرآلات مناسب لازم است. اتصالات رزوه‌ای برای وصل کردن لوله‌های پلیمری یا فلزی به دستگاه دیونایزر استفاده می‌شوند. این اتصالات معمولاً برای لوله‌هایی که نیاز به نصب سریع و راحت دارند، انتخاب می‌شوند. شیر فلکه‌ها معمولاً برای قطع و وصل جریان آب به دیونایزر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شیر تنظیم فشار برای کنترل فشار ورودی آب به دیونایزر استفاده می‌شود. این شیر آلات معمولاً در سیستم‌های آب ورودی که فشار آنها متغیر است، نصب می‌شوند. آنها برای تنظیم فشار دقیق آب کاربرد دارند. شیر دستی برای قطع و وصل دستی جریان آب، شیرهای دستی معمولاً در لوله‌ کشی‌های دیونایزر استفاده می‌شوند. برای جلوگیری از برگشت آب به سیستم، شیرهای یک‌ طرفه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شیرها کمک می‌کنند تا از ورود آب آلوده یا دوباره جریان یافتن آب به سیستم جلوگیری شود.

قیمت دیونایزر آزمایشگاهی در بازار و عوامل مؤثر بر قیمت آن

قیمت دیونایزر آزمایشگاهی در بازار متغیر است. قیمت آنها بسته به ویژگی‌ها، ظرفیت، برند و امکانات جانبی آن متفاوت است. به طور کلی مدل‌های ساده و رومیزی برای استفاده محدود طراحی شده‌اند و قیمت کمی دارند. در حالی که مدل‌های پیشرفته‌تر با ظرفیت بالا و سیستم‌های خودکار کنترل کیفیت آب قیمت بیشتری دارند. برای انتخاب بهترین دیونایزر آزمایشگاهی، صرفاً به قیمت توجه نکنید. هنگام خرید آنها به ظرفیت مورد انتظار، کیفیت آب، شرایط نگهداری و سایر عوامل توجه کنید.